Η ψυχολογική εμπειρία της σωματικής αναπηρίας και δυσμορφίας περιλαμβάνει μυριάδες συναισθηματικές αντιδράσεις, ένα «κάλεσμα στα όπλα» αντιμετώπισης και ένα ταξίδι προσωπικής πρόκλησης μέσα από την απελπισία και την απώλεια προς την τελική ανάκτηση του εαυτού μας ( Scott). Οι ψυχολογικές επιπτώσεις της σωματικής ή διανοητικής ανικανότητας μπορεί να περιλαμβάνουν κατάθλιψη, άγχος, μειωμένη συγκέντρωση, χαμηλή αυτοπεποίθηση και αυτοεκτίμηση. Η εμφάνιση κάποιας σωματικής αναπηρίας ή η απώλεια των μερών του σώματος, γεννά αμέτρητες απώλειες με την σειρά της, όπως απώλεια της λειτουργικότητας ή της προσωπικής ακεραιότητας. Παρόλα αυτά πάντοτε υπάρχουν τρόποι για να προσπαθήσει κάποιος να αμβλύνει και να διορθώσει μερικά από τα ψυχολογικά προβλήματα που προκύπτουν από την αναπηρία.

Μια πρακτική που δεν είναι ευρέως διαδεδομένη και μάλιστα δεν αντιμετωπίζεται από την υπόλοιπη κοινωνία ως νόμιμη μορφή θεραπείας για τα άτομα με αναπηρία είναι οι πολεμικές τέχνες. Η δημοτικότητά αυτής της πρακτικής είναι γνωστή σε όλο τον κόσμο με διάφορες μορφές πάλης και αυτοάμυνας, καθώς υπάρχουν πολλά θεραπευτικά οφέλη μέσα από τις πολεμικές τέχνες. Ίσως μόνο εκείνοι που εμπλέκονται στις πολεμικές τέχνες αντιλαμβάνονται την βαθύτερη αξία που μπορούν να προσφέρουν στο κοινό και ειδικά σε άτομα με μειωμένες κινητικές ή πνευματικές ικανότητες. Οι πολεμικές τέχνες παρέχουν ένα «όχημα» που επιτρέπει σε ένα πρόσωπο να οδηγηθεί στην καλύτερη και πιο δυνατή πλευρά του. Εναπόκειται, όμως, σε κάθε σχολή πολεμικών τεχνών να ανοίξει τις πόρτες της σε όλους όσους επιθυμούν να μάθουν έναν περισσότερο πολεμικό τρόπο αντιμετώπισης ενός προβλήματος και να απολαύσουν τα οφέλη. Υπάρχουν αμέτρητα ιδρύματα που αποτελούν τον κινητήριο μοχλό κάθε χρόνο, ώστε να προσφέρεται σε άτομα με ειδικές ανάγκες η ευκαιρία να αξιοποιήσουν την μύησή τους στις οι πολεμικές τέχνες με θετικό τρόπο, γεγονός που μπορεί να βελτιώσει τις ζωές τους ή να τους βοηθήσει στην διαδικασία αποκατάστασης, αν χρειαστεί, μέσω της εκμάθησης μιας μορφής αυτοάμυνας.

Οι συμμετέχοντες σε πολεμικές τέχνες γνωρίζουν το μέγεθος των οφελών, όπως η πειθαρχία και ο έλεγχος, οι ταχύτερες διαδικασίες σκέψης, η αυτό-ανάπτυξη και η γυμναστική, αλλά και η εμπιστοσύνη, η ανακούφιση από το στρες, καθώς και η διασκέδαση. Το 1996 ο Μάστερ Jurgen Schmidt ίδρυσε την διεθνή εταιρεία αυτό-άμυνας ατόμων με ειδικές ανάγκες (The International Disabled Self-Defense Association, IDSA ), προκειμένου να αντιμετωπισθεί μια μεγάλη αύξηση εγκληματικών ενεργειών έναντι ατόμων με ειδικές ανάγκες. Πρόκειται για μια μη-κερδοσκοπική οργάνωση που δημιούργησε ένα εκπαιδευτικό πρόγραμμα που ονομάζεται «Άμυνα-Ικανότητα», η οποία βασίζεται στο στυλ της πολεμικής τέχνης Combat Hapkido. Στην ιστοσελίδα IDSA αναφέρει, "σε όλο τον κόσμο, όλο και περισσότεροι ψυχολόγοι, γιατροί, σύμβουλοι και θεραπευτές συνιστούν πολεμικές τέχνες για παιδιά με ειδικές ανάγκες και τους ενήλικες που θέλουν να επιτύχουν και να διατηρήσουν τη βέλτιστη σωματική και ψυχική υγεία". Το Combat hapkido ξεχωρίζει από τις «παραδοσιακές» μορφές του Hapkido, καθώς αποτελεί ένα εξαιρετικά ρεαλιστικό και ευέλικτο σύστημα αυτοπροστασίας που περιλαμβάνει μια μεγάλη ποικιλία από κοινές κλειδαριές, σημεία πίεσης, πάλη στο έδαφος και αφοπλιστικές τεχνικές. Οι έννοιες Combat hapkido βασίζονται σε επιστημονικές αρχές της ανατομίας και βιοκινητικής, καθώς και της ψυχολογίας και της στρατηγικής, γεγονός που επιτρέπει σε αυτή την πολεμική τέχνη να τροποποιηθεί για άτομα με ειδικές ανάγκες.

Οι πολεμικές τέχνες μπορούν να προσφέρουν, πέραν των άλλων, δύο βασικά θετικά στοιχεία στα άτομα με ειδικές ανάγκες: την αποκατάσταση και την αυτό-άμυνα. Ένα ενδιαφέρον παράδειγμα των πολεμικών τεχνών που χρησιμοποιούνται για την αποκατάσταση είναι η μελέτη μιας περίπτωσης μιας υγιούς γυναίκας 28 ετών, την οποία ταλάνιζε ένας θωρακικός πόνος στην πλάτη για συνεχή σειρά 8 ετών. Μετά από ένα τροχαίο ατύχημα, υποβλήθηκε σε αγωγή με μη στεροειδή αντι-φλεγμονώδη φάρμακα και επαρκή ανάπαυση. Καθώς ο πόνος υποχωρούσε, έκανε και πάλι την εμφάνισή του, όταν η γυναίκα τραυματίστηκε ξανά στον θώρακα, στην πλάτη της, ενώ εργαζόταν ως νοσοκόμα . Κατά τη διάρκεια των επόμενων δώδεκα μηνών βρισκόταν υπό την παρακολούθηση τριών ορθοπεδικών και ενός ειδικού στον πόνο. Καθώς όλα έδειχναν ότι ο πόνος θα την συνοδεύει για την υπόλοιπη ζωή της, επισκέφθηκε την ALTMED Elk Grove κλινική, στο Ιλινόις, όπου άρχισε να διδάσκεται τέσσερις κινήσεις πολεμικών τεχνών που έχουν σχεδιαστεί για να βοηθήσουν στη μείωση του μυϊκού σπασμού και να αυξήσουν την ευελιξία και το λειτουργικό εύρος του θώρακα και της περιοχής του τραχήλου της μήτρας. Δύο από τις αρχικές κινήσεις της έγιναν ενώ στεκόταν και δύο πάνω σε σταθερή επιφάνεια. Οι δύο πρώτες κινήσεις στις οποίες στεκόταν αφορούσαν μια συντονισμένη σειρά της κίνησης με το χέρι και τη συστροφή των γοφών. Οι επόμενες δύο κινήσεις πραγματοποιήθηκαν διατηρώντας μια χαλαρή, στατική θέση και συστροφή των γοφών σε σχέση με τους ώμους για σύντομες χρονικές περιόδους (15-20 δευτερόλεπτα), με πολλές επαναλήψεις . Στο διάστημα έξι εβδομάδων παρακολούθησης από την έναρξη αυτής της εναλλακτικής μορφής αποκατάστασης ο πόνος είχε μειωθεί σημαντικά. Έπειτα από τρία χρόνια, ο πόνος εξαφανίστηκε τελείως.

Κάθε πολεμική τέχνη έχει μια μοναδική και χρήσιμη συμβολή σε πολυάριθμες ειδικές ανάγκες. Μία από τις καλύτερες πολεμικές τέχνες που μπορούν να χρησιμοποιηθούν για την αποκατάσταση, αλλά και την αυτό-άμυνα είναι το Tai Chi Chuan (TCC). Το Tai Chi είναι μια αρχαία κινέζικη πολεμική τέχνη, σημαντική για την ψυχική και σωματική υγεία, καθώς και την αυτοσυγκέντρωση. Αρχικά θεωρείται μια μορφή αυτοάμυνας, αλλά αυτός ο «χορός» που χαρακτηρίζεται από αργές κινήσεις, προσφέρει σημαντική βοήθεια στα αρθριτικά, στους κινδύνους που μπορεί να προκληθούν από πτώση, καθώς και στην σκλήρυνση κατά πλάκας ή στην αποκατάσταση των ασθενών με σοβαρά τραύματα στο κεφάλι. Η φυσική πράξη της εκτέλεσης του Τάι Τσι θα μπορούσε να είναι ισοδύναμη με το περπάτημα με ταχύτητα 6 km / h, ενώ η γνωστική πτυχή ισοδυναμεί με ήσυχο διαλογισμό. Η βραδύτητα της πρακτικής αποτρέπει την πρόκληση ζημιάς, επειδή ο ασθενής και ο εκπαιδευτής μπορούν να προβλέψουν μια λανθασμένη στάση του σώματος. Επιπλέον, οι πτώσεις μπορούν να προληφθούν με το TCC, καθώς η αίσθηση που προωθείται είναι αυτή της ισορροπίας και του συντονισμού. Τα χαρακτηριστικά αυτά οδηγούν τόσο στην βελτίωση των επιδόσεων των καθημερινών εργασιών, όσο και στην αύξηση των ικανοτήτων του ασθενούς ή του ατόμου με κάποια μορφή αναπηρίας. Το TCC πραγματοποιείται σε μια χαλαρή, ήρεμη, και συμπυκνωμένη ατμόσφαιρα με έμφαση στην ευαισθητοποίηση για τον κόσμο και την φύση, αλλά στην ισορροπία του εσωτερικού ψυχικού κόσμου του ατόμου σαν μέρος αυτού του κόσμου.

Οι πολεμικές τέχνες, όπως ήδη αναφέρθηκε, δεν χρησιμοποιούνται από άτομα με ειδικές ανάγκες μόνο προκειμένου να επισπεύσουν την αποκατάσταση (ψυχική και σωματική, ανάλογα με την περίπτωση), αλλά για να συμβάλουν καθοριστικά και στην προώθηση της αυτό-άμυνας. Θα πίστευε κάποιος, ότι η αυτό-άμυνα και τα άτομα με αναπηρία αποτελούν δύο μη συνδεδεμένες έννοιες και πολύ δύσκολα θα μπορούσαν να συνδυασθούν. Παρόλα αυτά, οι πολεμικές τέχνες αποτελούν την κινητήρια δύναμη για την προστασία αυτών των ανθρώπων. Πολλά άτομα με κινητικά προβλήματα, προσπαθώντας ακατάπαυστα, έχουν παρουσιάσει βελτίωση στην υγεία, την μακροζωία, και την αυτοπεποίθηση. Ταυτόχρονα, αυτά τα άτομα έχουν κάθε δικαίωμα να απολαύσουν την πρόκληση και μάλιστα, όντας περισσότερο εύκολοι στόχοι για κάποιο βίαιο έγκλημα, να επιδιώξουν την προστασία τους μαθαίνοντας πώς να υπερασπίζονται μόνοι τους τον εαυτό τους.

Το 1991, ο Barry Mitchell, ένας δάσκαλος καράτε, μετακόμισε σε μια εγκατάσταση που ονομάζεται ASPIRE Εθνικό Κέντρο Επαγγελματικής Κατάρτισης (Ένωση για την Έρευνα Τραυματισμών Σπονδυλικής Στήλης και Αποκατάστασης), το οποίο είχε ιδρύσει η πριγκίπισσα Νταϊάνα και είχε την βάση του στο Royal National Orthopedic Hospital, στο Στάνμορ, στο Λονδίνο. Έπειτα από την ανάγνωση ενός κακογραμμένου βιβλίου σχετικά με το καράτε και τα άτομα με ειδικές ανάγκες αποφάσισε να λάβει καθοριστικά δράση, όντας από τους πρώτους που δήλωσαν την πρόθεση τους να διδάξουν καράτε σε άτομα με ειδικές ανάγκες. Οι βασικοί του κανόνες ήταν τρεις: οτιδήποτε δεν είναι απολύτως απαραίτητο να αλλαχθεί, παραμένει ως έχει, κάθε δάσκαλος οφείλει να διδάξει καράτε σε κάθε άνθρωπο που το επιθυμεί και κάθε άτομο με ιδιαίτερες ανάγκες πρέπει να προσπαθήσει να διατηρήσει το πνεύμα και τον ρυθμό του αυθεντικού καράτε. Ο Mitcell θεωρούσε απαράδεκτη την στάση που διατηρούσαν ορισμένοι έναντι των δυνατοτήτων των ατόμων με ειδικές ανάγκες, καθώς πίστευε ότι η καθήλωση σε ένα αναπηρικό καροτσάκι δεν αποκλείει την δύναμη των χεριών, αλλά και του υπόλοιπου σώματος. Παράλληλα, έδινε την δυνατότητα σε άτομα με ειδικές ανάγκες να παλέψουν κατά τη διάρκεια της προπόνησης με άτομα που δεν διέθεταν κάποιο σωματικό πρόβλημα, καθώς θεωρούσε ιδιαίτερο σημαντικό, ειδικά για τα παιδιά, να μαθαίνουν την ευγενή άμυλα και να αποκτούν σεβασμό στις δυνάμεις των ανθρώπων που φαινομενικά δεν τις διαθέτουν. Πρόκειται για ένα μεγάλο δάσκαλο, ο οποίος αργότερα με την συνεργασία του συναδέλφου του Terry Taylor ίδρυσε το Εθνικό ίδρυμα πολεμικών τεχνών για άτομα με ειδικές ανάγκες (The National Martial Arts Disability Road Show), στην οποία δάσκαλοι από 10 διαφορετικά είδη πολεμικών τεχνών πρόσφεραν τις γνώσεις τους προκειμένου να ενισχύσουν τους τρόπους εκπαίδευσης ατόμων με ειδικές ανάγκες. Θα ήταν ιδιαίτερα σημαντικό να αναφερθεί ότι κατά τον ίδιο τρόπο θεωρείται αμέτρητα μεγάλη και η συνεισφορά στις πολεμικές τέχνες, δασκάλων με ειδικές ανάγκες, οι οποίοι αποτελούν και τα μέγιστα παραδείγματα για τους μαθητές τους, αλλά και τους απλούς θεατές.

Ιδιαίτερα ωφέλιμες είναι και άλλες πολεμικές τέχνες, όπως το κορεάτικης καταγωγής Ταε κβο ντο. Πρόκειται για μια πολεμική τέχνη που έχει αποδειχθεί αρκετά αποτελεσματική σε παιδιά με Διαταραχή Ελλειμματικής Προσοχής. Το Τάε κβο ντο παρέχει το ιδανικά στοιχεία για να αυξηθεί η προσοχή, η ανάπτυξη οχημάτων για τον έλεγχο της συμπεριφοράς, η βελτίωση της αυτοεκτίμησης και η οικοδόμηση θετικών σχέσεων με συνομηλίκους. Επιπλέον, το Aikido αποτελεί, λόγω της εκμάθησης αυτό-άμυνας χωρίς αντίσταση, μια αποτελεσματική πολεμική τέχνη για άτομα με κώφωση, ενώ το Judo θεωρείται ιδανικό για άτομα με προβλήματα όρασης ή τύφλωσης.

Οι πολεμικές τέχνες πιθανόν να μην εμφανίσουν άμεσα θετικά αποτελέσματα σε άτομα με κάποια μορφή σωματικής ή πνευματικής αναπηρίας. Ενώ, όμως, άλλες πιο συμβατικές προσεγγίσεις, όπως η προπόνηση με βάρη και η ψυχοθεραπεία είναι σημαντικά ωφέλιμες, η θεραπεία μέσω πολεμικών τεχνών μπορεί να ενσωματώσει μοναδικά χαρακτηριστικά, τα οποία άλλες θεραπείες δεν μπορούν να ενσωματώσουν στην πρακτική τους. Για παράδειγμα, σε παιδιά με χαμηλή αυτοεκτίμηση, ειδικά όταν αυτά παρουσιάζουν κάποια μορφή αναπηρίας, αυτή η θεραπεία, μπορεί ταυτοχρόνως να αναπτύξει τομείς, όπως δεξιότητες αυτοάμυνας (για την υπεράσπιση σε καταστάσεις σωματικής βίας, όπως ήδη αναφέρθηκε), φυσικής κατάστασης, οδηγίες στο πώς να χειριστούν αγχωτικά σενάρια σε σωματικά ή ψυχικά επίπεδα, και αύξηση της αυτοπεποίθησης, με τη βοήθεια επιτυχημένων εφαρμογών των πολεμικών τεχνών.

Στο σωματικό ιατρικό πλαίσιο η φύση ενός τραυματισμού ή διαταραχής ίσως αποκλείσει κάποιες μορφές τεχνών, καθώς οι συμβατικές τους απαιτήσεις μπορεί να είναι πιο αυστηρές. Ένας ασθενής με διάφορα θέματα θα αντιμετωπίσει μεγαλύτερα προβλήματα εάν εγγραφεί στο Βραζιλιάνικο Jiu-Jitsu, το οποίο δίνει έμφαση σε τεχνικές με υπερέκταση των αρθρώσεων στο σημείο υποταγής στον πόνο ή στο Muay Thai, το οποίο απαιτεί ένα υψηλό επίπεδο σωματικής υγείας και ενσωματώνει τεχνικές επιζήμιες για τους αγκώνες, τα γόνατα και γενικά τις αρθρώσεις. Ωστόσο, σε μερικές περιπτώσεις η διδακτέα ύλη είναι τροποποιημένη έτσι ώστε σε αυτούς τους κλάδους η μαχητική/ πολεμική επάρκεια να είναι αποδυναμωμένη υπέρ της σωματικής βελτίωσης. Σε μία αξιόλογη μελέτη, ένας Ισραηλινός ερευνητής που ήταν πρώην πρωταθλητής του Ισραήλ στο judo δίδαξε μία τροποποιημένη μορφή του τζούντο σε παιδιά τα οποία είχαν σημαντικές οπτικές και πνευματικές βλάβες (τύφλωση, καθυστέρηση) και σε μερικές περιπτώσεις σωματική βλάβη (όπως είναι η εγκεφαλική παράλυση). Η προκύπτουσα αύξηση στις φυσικές και γνωσιακές ικανότητες όλων των παιδιών ήταν μεγαλύτερη ποσοτικά από άλλες προηγούμενες μορφές φυσικής εξάσκησης και επιπλέον είχε μεγαλύτερη διάρκεια.

Το δικαίωμα των ατόμων με ειδικές ανάγκες στην προσπάθεια ανεύρεσης της δυνατής και αυτόνομης πλευράς του εαυτού τους είναι αδιαπραγμάτευτο και μάλιστα αποδεδειγμένα οι πολεμικές τέχνες αποτελούν ίσως την μοναδική θεραπεία που προσφέρει τόσα οφέλη σε αυτούς τους ανθρώπους. Το σημαντικότερο όμως από αυτά τα οφέλη είναι η δυαδική αλληλεπίδραση ανάμεσα στους μαθητές: η συνεργασία και η ανταπόκριση στην ανατροφοδότηση, στην εξάσκηση των πρακτικών, μεταφέροντας έτσι την συνεργασία σε καταστάσεις της αληθινής ζωής. Ο κάθε άνθρωπος έχει τις δικές του δυνατότητες και κυρίως το δικαίωμα με τα δικά του προσωπικά στοιχεία και τις σωματικές ή πνευματικές ικανότητές του να ανακαλύπτει ότι υπάρχουν πολλοί δρόμοι και διέξοδοι αρκεί να υπάρχει αστείρευτη θέληση και επιμονή.